Ð¥ÐЛУУРКОФЕ СТРЕСС ТÐЙЛДÐГ
Ðжлын ÑˆÐ¸Ð½Ñ Ó©Ð´Ñ€Ð¸Ð¹Ð³ ханхийÑÑн vнÑртÑй, халуухан кофегvйгÑÑÑ€ төÑөөлшгvй. Бидний амьдралын нÑгÑÑÑ…Ñн Ñ…ÑÑÑг болÑон ÑÐ½Ñ Ð³Ð°Ð¹Ñ…Ð°Ð¼ÑˆÐ¸Ð³Ñ‚ ундаа ширÑÑн дÑÑÑ€ минь ирÑÑ… Ñ…vртÑл чамгvй удаан хугацаа, өчнөөн Ñорилтыг туулжÑÑ. Олон жилийн турш, Ñ…vмvvÑ ÐºÐ¾Ñ„ÐµÐ³ Ñ…vний биед хортой, ÑÑвÑл ашигтай юу гÑдÑг талаар маргалдÑаар л байна. Өглөө Ñрт ажилд Ñвахын өмнө чаÑхийÑÑн халуун кофе нÑг аÑгыг уух нь муу ч юу байхав. СÑтгÑл ÑÑргÑж, Ñрч Ñ…vч ороод Ð±Ð°Ñ Ñ‡Ð¸Ð³ аÑтайхан. Ð¥ÑÑ€Ñв та хотын төвд, утаа униар ÑуунаглаÑан орчинд амьдардаг бол ганц аÑга кофе уучихад гÑмгvй. Учир нь кофе орчны Ð±Ð¾Ñ…Ð¸Ñ€Ð´Ð»Ð¾Ð¾Ñ Ñ…Ð°Ð¼Ð³Ð°Ð°Ð»Ð´Ð°Ð³.
Ð¥vмvvÑ Ó©Ó©Ñ€Ñдийнхөө ÑÑтгÑл Ñанаагаа тайвшруулахын тулд Ñнз бvрийн зvйлийг Ñ…ÑÑ€ÑглÑж иржÑÑ. Тамхи, кофе, цай, ÑлдÑв Ñнзын vнÑÑ€ бvхий цÑцÑг навч гÑÑ… мÑÑ‚. ТÑдгÑÑÑ€ÑÑÑ ÑÑ€vvл мÑндÑд туÑтай зvÐ¹Ð»Ñ Ð½ÑŒ улам ихÑÑÑ€ тархаж, тамхи татах, архи уух зÑргÑÑÑ€ ÑÑтгÑл Ñанаагаа заÑах муу зуршлыг Ñ…vмvvÑ Ð³ÑÑж байна. Өндөр хөгжилтÑй орнуудад нийгÑмшил болон ажлын Ð°Ñ‡Ð°Ð°Ð»Ð»Ð°Ð°Ñ Ð±Ð¾Ð»Ð¾Ð¾Ð´ ÑтреÑÑ Ð¸Ñ…ÑÑж байгаа ÑÐ½Ñ vед кофе шопууд олширÑоор л. Ðжлын ачаалал ихтÑй vед алжаалаа тайлан, тайвшрахад туÑлах зvйл бол кофе гÑдÑгтÑй Ñ…Ñн ч маргахааргvй болжÑÑ. Хар кофе нь ÑÑтгÑл Ñанаа тайвшруулах, цуÑны ÑргÑлтийг Ñайжруулах зÑÑ€Ñг Ñ…vний биед олон Ñайн нөлөөтÑй байдаг. Япончуудын дунд өдөрт 4-5 аÑга хар кофе уудаг Ñ…vмvvÑ Ñ…Ð¾Ñ€Ñ‚ хавдраар өвчлөх магадлал хамгийн бага байгаа нь Ñудалгаагаар батлагджÑÑ. Кофе уудаггvй Ñ…vн нь уудаг Ñ…vнÑÑÑÑÑ Ñ…Ð¾Ñ€Ñ‚ хавдраар өвчлөх магадлалаар ÑÑ€ÑгтÑй Ñ…vн 0.65 ÑмÑгтÑй нь 0.72%-иар их байна. ГÑхдÑÑ ÐºÐ¾Ñ„Ðµ уухдаа Ñмар кофе уух Ð²Ñ Ð³ÑдÑг нь Ð±Ð°Ñ Ñ‡ÑƒÑ…Ð°Ð». Монголчууд кофег ихÑвчлÑн ÑvvÑ‚Ñй, Ñахартай уудаг. ÐÐ½Ñ Ð½ÑŒ чихрийн шижин vvÑгÑÑ… болон таргалуулах муу талтай юм. Сvvлийн vед дÑлхий нийтÑÑÑ€ÑÑ Ð½Ð°Ñ‚ÑƒÑ€Ð°Ð» кофе буюу манайхны Ñ…ÑлдÑгÑÑÑ€ чанадаг кофег чихÑргvй, кремгvйгÑÑÑ€ ууж заншиж байна. ÐÐ½Ñ Ð½ÑŒ Ñ…vний цуÑан дахь холеÑтринийг зайлуулах Ñайн талтай бөгөөд таргалалтын ÑÑÑ€Ñг жоронд ордог байна. Япончууд Ñ…vнÑÑндÑÑ Ð´Ñлхийд хамгийн найдвартай бvÑ‚ÑÑгдÑÑ…vvнийг Ñ…ÑÑ€ÑглÑдÑг Ñ…vмvvÑ. ТÑд өдөрт дор хаÑж 4 аÑга натурал хар кофе уудаг нь ийм учиртай. Кофег зvрхÑнд муу, ÑÑргÑÑÑ… vйлчилгÑÑÑ‚Ñй тул огт Ñ…ÑÑ€ÑглÑхгvй байх нь зөв гÑж нÑг Ñ…ÑÑÑг нь vздÑг байхад нөгөө тал нь тохируулж /өдөрт 1-2 аÑга/ Ñ…ÑÑ€ÑглÑхийг зөвлөдөг.

Кофег Ñмар Ñ…vмvvÑ Ñ…ÑÑ€ÑглÑÑ… дуртай вÑ?
Судалгаагаар кофег гÑрийн ÑзÑгтÑй нар харьцангуй бага Ñ…ÑÑ€ÑглÑдÑг нь тогтоогджÑÑ. Харин оффиÑын болон ÑÑлжийн ажилтнууд, оюуны хөдөлмөр ÑрхÑлдÑг Ñ…vмvvÑ Ð¸Ð»vvÑ‚Ñй Ñ…ÑÑ€ÑглÑдÑг ажÑÑ. Мөн ÑмÑгтÑйчvvд ÑрчvvдÑÑÑ Ð¸Ð»vv их кофе уудаг нь тогтоогдÑон. Ðхимаг наÑны Ñ…vмvvÑ ÐºÐ¾Ñ„ÐµÐ³ нÑлÑÑд тохируулж Ñ…ÑÑ€ÑглÑдÑг байна. Өдөрт 2-4 аÑга кофе уудаг Ñ…vмvvÑийн зvрх ÑудаÑны өвчнөөр өвчлөх магадлал 53 хувиар буурдаг гÑнÑ. ГÑхдÑÑ Ð½Ð¾Ð¹Ñ€Ð¾Ð½Ð´ муу, даралт ихтÑй Ñ…vмvvÑ ÐºÐ¾Ñ„ÐµÐ½Ñ‹ Ñ…ÑÑ€ÑглÑÑг ÑÑ€Ñ Ð±Ð°Ð³Ð°Ñгах шаардлагатай. ЯлангуÑа орой vдшийн цагаар кофе уухгvй байхыг зөвлөе. ЦÑвÑÑ€ байгалийн, Ñ‚vргÑн ууÑдаг кофе нь 60-Ð°Ð°Ñ Ð´ÑÑш наÑны Ñ…vмvvÑÑ‚ илvv туÑтай, зvрх ÑудаÑны Ó©Ð²Ñ‡Ð½Ó©Ó©Ñ Ñ…Ð°Ð¼Ð³Ð°Ð°Ð»Ð´Ð°Ð³ болох нь тогтоогдÑон байна.
Кофе цөÑний чулуу vvÑÑÑ…ÑÑÑ Ñ…Ð°Ð¼Ð³Ð°Ð°Ð»Ð½Ð°
Кофе кофеин 0,6-2,4, хлорогены Ñ…vчил 7-8 хувь агуулдаг. ÐÐ½Ñ Ð½ÑŒ төв мÑдрÑлийн тогтолцоог ÑÑргÑÑÑ…, тайвшруулах vйлчилгÑÑ vзvvлÑÑ…Ñд нөлөөлнө. ТÑгÑÑд ч кофе ÑÑтгÑл Ñанааг тайвшруулж, зvрх, хоол боловÑруулах болон бөөрний ажиллагааг ÑÑргÑÑдÑг аж. ÐаÑанд Ñ…vÑ€ÑÑн Ñ…vний хоногт уух кофены тун 0,3-1 Ð³Ñ€Ð°Ð¼Ð¼Ð°Ð°Ñ Ñ…ÑтрÑÑ… учиргvй. Уг ундааг ихÑÑÑ€ Ñ…ÑÑ€ÑглÑÑнÑÑÑ ÐºÐ¾Ñ„ÐµÐ½Ð´ агуулагддаг кофены Ñ…ÑÑ€ÑглÑÑ Ñ…ÑÑ‚ÑрвÑл хордлого өгч, толгой ÑргÑÑ…, Ð±Ó©Ó©Ð»Ð¶Ð¸Ñ Ñ†ÑƒÑ‚Ð³Ð°Ñ…, зvрх дÑлÑÑÑ…, ÑÑтгÑл мÑдрÑлийн хөдөлгөөнийг Ñ…ÑÑ‚ ÑÑргÑÑÑ…, ухаан балартах, зvрхний Ñ…Ñм алдагдах зÑÑ€Ñг өөрчлөлт гарна. Өтгөн кофе их уувал гÑдÑÑний гvрвÑлзÑÑ… хөдөлгөөнийг ихÑÑÑ…ÑÑÑ Ð³Ð°Ð´Ð½Ð° Ñуулгах, шÑÑÑ Ð¸Ñ… Ñ…vÑ€ÑÑ… талтай. Ð¥vvхдийн мÑдрÑлийн тогтолцоо гvйцÑд хөгжөөгvй байдаг учир бага наÑны Ñ…vvхдÑд кофе уулгах нь зохимжгvй. Ер нь удаан хугацаанд кофе Ñ…ÑÑ€ÑглÑÑ… нь төв мÑдрÑлийн тогтолцоонд нөлөөлдөг гÑнÑ. Харвардын ÑрдÑмтÑд өдөрт 2-3 аÑга кофе уух нь цөÑний чулуу vvÑÑхийг 30-40 хувь, харин дөрөв ба Ñ‚vvнÑÑÑ Ð¾Ð»Ð¾Ð½ аÑга кофе өдөрт уух нь цөÑний чулуу vvÑÑхийг 50 хувь багаÑгадгийг тогтоожÑÑ.
Кофены vнÑÑ€ бухимдал тайлдаг
Сөvлийн VндÑÑний их Ñургуулийн профеÑÑор Хан Сиок Си бухимдал тайлах хамгийн шилдÑг аргаар халуун кофе vнÑрлÑхийг Ñанал болгож байна. ТvvнтÑй хамтарч ажиллаÑан Вандербилтийн их Ñургуулийн Кофе Ñудлалын Ñ…vÑ€ÑÑлÑнгийн Ñ‚Ñргvvн Петр Мартины Ñ…ÑлÑнÑÑÑ€ кофены vнÑÑ€ тархины vйл ажиллагааг Ñрчимжvvлж, бухимдал тайлдаг аж. МÑргÑжилтнvvд кофе уух, vнÑрлÑхийн нөлөө Ñлгаатайг онцлоод кофе их уух нь нойргvйдvvлж, Ñдраадаг бол буцалÑан кофены ÑÑнгÑнÑÑÑн vнÑÑ€ кокаиныг тархинд шаардлагатай Ñ…ÑмжÑÑгÑÑÑ€ нь Ñ…vргÑдÑг гÑжÑÑ. ТÑдний тооцоолÑноор өглөө, vдÑшгvй кофе уудаг Ñ…vмvvÑÑÑÑ ÐºÐ¾Ñ„ÐµÐ½Ñ‹ vнÑрт ÑÑрдÑг Ñ…vмvvÑийн ажлын идÑвх 20 хувиар илvv байдаг байна.
МөÑÑ‚Ñй кофе
МөÑÑ‚Ñй кофег Ñаж бÑлдÑÑ… вÑ?
БуцалгаÑан цÑвÑÑ€ уÑаа мөÑний Ñаванд хийж хөлдөөж бÑлдÑÑн байх Ñ…ÑÑ€ÑгтÑй. Ðнгийн кофе найруулах орцоо бодвол 2 дахин өтгөн байхаар кофе, ÑлÑÑн чихрийг хийгÑÑÑ€Ñй. Уг нь мөÑÑ‚Ñй кофенд хар кофе илvv тохиромжтой ч хар кофе уудаггvй бол ÑvvÑ‚Ñй кофе ч болно. ÐилÑÑд Ñ…ÑдÑн ширхÑг Ð¼Ó©Ñ Ñ…Ð¸Ð¹Ð³ÑÑд бага зÑÑ€Ñг хутгаад л бÑлÑн. ÐмÑаж vзÑÑд шингÑн Ñанагдвал дÑÑÑ€ нь нÑмж амталж болно.